008: เว็บคืออะไร
**เว็บคืออะไร** คนที่ตั้งคำถามแบบนี้คงมีไม่มากเท่าไหร่ คนรุ่นใหม่เติมโตมากับเว็บและมองเว็บเป็นอะไรที่ “มันเป็นแบบนั้น” อยู่แล้ว รู้แค่ว่าเว็บเข้ายังไง มีอะไรในเว็บ แค่นั้นก็จบ เหมือนคนขับรถมอเตอร์ไซค์ที่ขับรถเป็นแต่ไม่รู้ว่ารถมอเตอร์ไซค์ทำงานอย่างไรในเชิงลึก ส่วนคนรุ่นเก่าที่ไม่คุ้นเคยก็ไม่สนใจจะรู้ ในความคิดของผม คนที่ตั้งคำถามนี้น่าจะเป็นคนที่ต้องเกี่ยวข้องกับงานด้านนี้โดยตรง อย่างเช่นนักศึกษาวิชาคอมพิวเตอร์สารสนเทศหรือผู้ที่มีความสนใจในเทคโนโลยีนี้ และผู้ที่มีความอยากรู้อยากเห็นอยากเข้าใจให้ถ่องแท้
คนทั่วไปรู้ว่าเว็บคือสิ่งที่สามารถเปิดได้ผ่านคอมพิวเตอร์หรือโทรศัพท์มือถือ แต่จะไม่เข้าใจว่าเว็บคงอยู่อย่างไร ทำงานอย่างไร รู้แค่ว่าเปิดแอพเปิดโปรแกรม เข้าชื่อเว็บ กดลิงก์ แสกน QR โค้ด ทำแล้วเข้าหน้าเว็บได้ เข้าไปอ่านบทความ เข้าไปดูภาพ เข้าไปดูวิดีโอ สามารถตอบโต้ใช้งานเว็บได้ นอกจากบ่นว่าเว็บช้าทำงานไม่ได้ดั่งใจก็คงไม่ได้คิดอะไรมากไปกว่านั้น
ผมคิดอยู่พักใหญ่ว่าจะอธิบายให้คนทั่วไปที่ไม่คุ้นเคยกับเทคโนโลยีเข้าใจได้อย่างไร สุดท้ายได้บทสรุปออกมาว่า **เว็บเปรียบได้กับหนังสือ** หน้าเว็บก็คือหน้าหนังสือ หน้าเว็บมีรูปภาพเช่นเดียวกับหน้าหนังสือที่มีรูปภาพ หน้าเว็บมีตัวหนังสือเช่นเดียวกับหน้าหนังสือที่มีตัวหนังสือ
เว็บมีหลายประเภทหลายรูปแบบเช่นเดียวกับหนังสือที่มีหลายประเภทหลายรูปแบบ เว็บเนื้อหาวิชาการที่เต็มไปด้วยความรู้และภาพประกอบช่วยเสริมการบรรยายและเนื้อหาก็คือหนังสือวิชาการที่มีเนื้อหาเป็นตัวหนังสือและรูปภาพช่วยอธิบาย เว็บบันเทิงก็เหมือนนิตยสาร มีรูปภาพสวยงาม มีเนื้อหาหลากหลาย เว็บนิยายก็เหมือนหนังสือนิยาย มีเนื้อหาที่เต็มไปด้วยคำบรรยายและบทพูดโดยมีภาพประกอบบ้างเล็กน้อย เว็บการ์ตูนก็เหมือนหนังสือการ์ตูนซึ่งภาพวางเรียงกันเพื่อเล่าเรื่องสร้างความบันเทิง
แน่นอนว่าเว็บมีความสามารถมากกว่าเพราะเว็บสามารถแสดงภาพวิดีโอหรือเสียงต่าง ๆ ได้ หนังสือที่มีวิดีโอประกอบนั้นผมไม่เคยเห็นกับตาตัวเอง แต่หนังสือที่มีเสียงประกอบนั้นผมเคยเห็นมาก่อน ความจริงหนังสือบทเรียนสมัยก่อนก็มีการขายพร้อมกับเทปบันทึกเสียง ตัวอย่างเช่นหนังสือเรียนภาษาต่าง ๆ หนังสือนิทานเด็กที่มีดนตรีประกอบผมก็เคยเห็นขายในร้านหนังสือ
การทำงานของเว็บก็ไม่ต่างจากไฟล์เอกสาร Word ซึ่งคนสมัยนี้น่าจะคุ้นเคยกันอยู่แล้ว ไม่ว่าจะเป็นการทำงานส่งครูในโรงเรียน การส่งไฟล์ระหว่างหน่วยงานต่าง ๆ แม้แต่เอกสารแผ่นกระดาษก็ต้องจัดทำในคอมพิวเตอร์เสียก่อนจากนั้นจึงพิมพ์ออกมาเป็นหมึกบนแผ่นกระดาษ
โดยความคุ้นเคย เราจะคิดว่าเว็บกับไฟล์เอกสารนั้นต่างกัน เว็บเปิดได้เลยไม่ต้องโหลดลงเครื่อง แต่ไฟล์เอกสารต้องมีในเครื่อง นั่นเป็นสิ่งที่เรามองเห็นจากภายนอกครับ หน้าเว็บที่เราเปิดดูกันอยู่นั้นต้องโหลดเข้าเรื่องเราเสียก่อนถึงจะเปิดดูได้นะครับ อาจจะไม่ใช่การโหลดมาเป็นไฟล์แบบชัดเจน แต่เป็นการโหลดข้อมูลมาเก็บไว้ในเครื่องแล้วแสดงบนจอ จะบอกว่าจอคอมพิวเตอร์หรือจอโทรศัพท์ของเราคือแผ่นกระดาษก็ไม่ผิดนักถ้ามองในรูปแบบของการเทียบเคียง ยิ่งเป็นจอมือถือเราจะมองว่าเป็นแผ่นกระดาษย่อขนาดลงมาก็คงเห็นภาพได้ชัดเจนมากขึ้น
ดังนั้นหน้าเว็บก็คือหน้าเอกสารที่เราต้องโหลดลงมาเปิดดูในคอมพิวเตอร์หรือโทรศัพท์ของเรา เว็บทั้งเว็บก็คือหนังสือที่ประกอบขึ้นจากเอกสารหรือหน้าหนังสือหลาย ๆ หน้าจัดกลุ่มรวมกัน โดยมีชื่อเว็บเป็นตัวแยก เช่นเดียวกับรูปเล่มของหนังสือซึ่งรวมกลุ่มหน้าเอกสารเข้าไว้ด้วยกัน
การเข้าเว็บของเราก็คือการเชื่อมต่อกับคอมพิวเตอร์ซึ่งเก็บไฟล์เอกสารเอาไว้และเปิดอ่านบนคอมพิวเตอร์หรือโทรศัพท์มือถือ ลองนึกภาพว่าเราเสียบสาย USB เพื่อเชื่อมต่อระหว่างโทรศัพท์มือถือกับคอมพิวเตอร์เครื่องหนึ่ง ถ้าคอมพิวเตอร์และมือถืออนุญาต เราก็สามารถเปิดไฟล์เอกสารจากคอมพิวเตอร์ขึ้นมาดูบนจอโทรศัพท์มือถือได้ นี่ก็เป็นการเข้าเว็บเช่นกัน
ทีนี้จินตนาการว่าเราเชื่อมต่อกับคอมพิวเตอร์ด้วยรูปแบบการเชื่อมต่อไร้สายอย่างเช่น WIFI ซึ่งเราก็สามารถเปิดไฟล์เอกสารหน้าเว็บขึ้นมาดูได้เช่นกัน คอมพิวเตอร์ที่เก็บไฟล์เอกสารของเราก็สามารถเชื่อมต่อกับคอมพิวเตอร์เครื่องอื่น ด้วยสายสัญญาณที่สามารถรับส่งข้อมูลได้หลายกิโลเมตร ดังนั้นเราก็สามารถใช้โทรศัพท์มือถือเชื่อมต่อกับคอมพิวเตอร์อีกเครึ่องที่อยู่ห่างไปหลายกิโลเมตร เมื่อเชื่อมต่อกันเป็นทอด ๆ เช่นนี้แล้วเราก็สามารถเรียกดูไฟล์เอกสารจากคอมพิวเตอร์ที่อยู่ห่างไปไกลถึงครึ่งโลก คอมพิวเตอร์หลายเครื่องซึ่งเชื่อมต่อกันสามารถเชื่อมต่อคอมพิวเตอร์เครื่องอื่นแยกขยายออกไปเหมือนใยแมงมุม เส้นทางการเชื่อมต่อก็ซิกแซกไปมาได้หลายเส้นทาง กลายเป็น อินเทอร์เน็ต
เว็บก็คือกลุ่มของไฟล์เอกสารที่สามารถเรียกดูได้ผ่านการเชื่อมต่อด้วยอินเทอร์เน็ตครับ